هرس درختان

 

درختان ، بویژه درختان میوه اگر در طبیعت و در شرایط محیطی مناسب بدون دخالت انسان رشد کنند بعد از چند سال ، یک حالت متراکم پر از شاخ و برگ به خود گرفته که این امر سبب کاهش خصوصیات کمی و کیفی محصول تولیدی و هم چنین آلودگی به آفات و امراض خواهد شد. در این درختان ، رشد شاخه های مزاحم و پر پیچ وخم در داخل تاج درخت صورت گرفته و بدلیل متراکم شدن و پر برگ شدن شاخه ها نفوذ نور داخل تاج درخت محدود گشته و بتدریج شاخه ها خشک شده و از بین می روند و باردهی درخت نیز محدود می گردد و میزان محصول و کیفیت آن پایین می آید . علاوه بر این مسائل ، مشکل سال آوری و تناوب باردهی نیز بروز می کند بطوریکه درخت ، یک سال میوه های زیاد وریز تولید کرده و در سال بعد با عدم باردهی مواجه میگردد.

در زمان فرا رسیدن فصل زمستان ، و آماده شدن شرایط لازم برای اجرای عملیات هرس در باغ ها، مواردی به اختصار در متن زیر آورده شده است که لازم است مد نظر باغداران گرامی قرار گیرد.

1- اگر درخت مسن بوده وچند سال هرس نشده نباید آنرا دریک نوبت هرس سنگین کرد ، بلکه باید ظرف 2-3روز و به تدریج هرس سبکتر انجام داد تا به هدف ایده آل رسید.

2- در حین هرس ، باید شاخه هایی را حذف کرد که با تنه اصلی (شاخه حامل ) زاویه کمتری داشته و شاخه هایی که حفظ می شوند باید دارای زاویه نزدیک قائمه باشد (بهترین زاویه برای این منظور60 درجه می باشد به این دلیل که در این زاویه احتمال شکسته شدن شاخه بر اثر وزن زیاد کمتر میباشد).  

3- در موقع هرس ، با حذف شاخه های کج ومزاحم ، وسط تاج درخت باز نگهداشته می شود تا نفوذ نور به داخل تاج راحتتر صورت گیرد.

4- در هرس باید ابتدا باغات و درختان مسن را هرس کرده و  سپس باغات جوان را هرس نمود به این دلیل که در اثر سرمای ناگهانی، درختان مسن مقاومت بیشتری در برابر سرما از خود نشان می دهند

5- در موقع هرس در هنگام حذف شاخه باید تا آنجا که ممکن است برش از انتهی شاخه  و موازی تنه اصلی صورت گیرد و از باقی گذاشتن مقداری از آن به عنوان ناخنک خوداری شود .

6- در موقع هرس شاخه های قطور وسنگین ،باید برش در سه مرحله صورت گیرد تا از شکسته شدن شاخه بر اثر سنگینی آن در موقع برش ،جلوگیری گردد.

7- در هرس به منظور جوان سازی درختان مسن قطع شاخه ها با قطر زیاد با عث ایجاد تعداد زیادی ترک در محل برش میشود لذا سرزنی شاخه  های نازکتر با تعدادزیاد وپراکندگی مناسب در سطح تاج توصیه می گردد.

8- در مناطقی که امکان خشک شدن درختان در زمستان بر اثر سرمای شدید وجود دارد ، هرس زمستانه درختان تا حد امکان باید به تاخیر بیفتد .

9- شاخه های قوی ونیرومند قادر به تولید میوه های درشت با کیفیت عالی می باشند در صورتیکه شاخه های نازک وضعیف ، میوه های ریز وکم رنگ با کیفیت پائین تر بوجود می آورند لذا در انجام هرس ،اولویت حذف با شاخه های ضعیف  و نازک می باشد .

10- میزان هرس با سن وقدرت ونوع آن تغییر می کند .درختان مسن با قدرت رشد وباز دهی کم را می توان سنگین تر از درختان جوانتر وقوی تر از همان نوع هرس کرد  .

11- در سر شاخه زنی شاخه ها ،باید برش منتهی به یک جوانه باشد نه یک شاخه فرعی نازک وضعیف همچنین برش حدود نیم سانتی متر بالاتراز جوانه در بیرون تاج و در صورت وجود بادهای شدید پشت به بادهای غالب منطقه  قرار گیرد.

12- بعد از رسیدن به سنین باروری مقدار وشدت هرس بسته به نوع درخت فرق میکند، بطوریکه در مورد درختانی که میوه های خود را روی شاخه های  کوتاه تولید میکنند نظیر سیب ،گلابی، گیلاس شدت هرس کاهش می یابد و درختانی که میوه های خود راروی شاخه های یک ساله تولید می کنند مانند  هلو ،هرس  شدیدتر صورت می گیرد .

13- با توجه به اینکه وجود پاجوشها در اطراف درخت باعث ایجاد رقابت با درخت و نهال اصلی در باغ می گردد، باید در هرس اقدام به حذف کلیه پاجوشها ازقسمت انتهایی نمود.